Ngày nay, giữa cuộc sống phồn hoa hiện đại, không khó để thưởng thức những món bún tươi. Nhưng với những người con Xứ Lạng nói chung và huyện Văn Quan nói riêng, mỗi lần được thưởng thức món Bún tươi làm theo phương pháp thủ công truyền thống là một lần hương vị quê hương ùa về. Đó cũng là một nét đẹp ẩm thực của người Tày Xứ Lạng.

Bún thường được người dân địa phương làm vào những dịp Lễ, Tết hay những ngày quan trọng trong năm bằng phương pháp thủ công. Để làm được món Bún tươi thơm ngon phải trải qua nhiều công đoạn. Khâu chọn gạo là khâu đầu tiên và quan trọng nhất. Gạo làm bún luôn được chọn là gạo Bao Thai Hồng do chính tay bà con địa phương trồng, thu hoạch, bảo quản…Gạo sau đó sẽ được vo sạch và phải được ngâm đủ 7 ngày trước khi được nghiền để đảm bảo sợi bún sẽ trong, dai và không bết dính. Trong suốt quá trình ngâm, gạo được thay nước hàng ngày để đảm bảo hương vị. Khi gạo đã được ngâm đủ ngày, sẽ mềm và có mùi chua đặc trưng. Gạo được mang đi nghiền cùng với nước, nước bột lúc này sẽ được bọc vào túi lọc, treo lên cho đến khi róc hết nước tạo một khối. Bột sau đó được chia thành những quả nhỏ rồi được luộc với nước sôi khoảng 15 phút thì vớt ra, cho vào cối giá nhuyễn, vào khuôn và ép thành sợi bún. Những quả bột trước khi vào khuôn luôn được các bà, các chị nhào nặn cho mềm dẻo và kết dính vào nhau. Khuôn ép bún làm bằng gỗ, có 2 cán dài được người dân địa phương tự chế trông đơn giản nhưng chắc chắn. Những quả bột sau khi ép qua khuôn sẽ hình thành những sợi bún dài, tròn, thả xuống nồi nước sôi. Bún được luộc cho đến khi các sợi bún nổi đều trên mặt nước sôi là chín (thường mất khoảng 5 phút) rồi vớt ra chậu nước lạnh để ngâm giúp cho sợi bún nguội nhanh hơn, săn hơn và không nát. Sợi bún thủ công thường to hơn, dai hơn và thơm ngon hơn sợi bún bình thường.

Thông thường, người dân địa phương sẽ dùng thịt vịt hoặc thịt lợn băm nhỏ để làm nước canh chan bún. Thịt lợn hoặc thịt vịt sau khi xào cho ngấm gia vị sẽ được thêm nước và đun lên tạo thành món canh lý tưởng để chan lên loại bún này. Bưng bát bún thơm ngậy, rắc thêm một chút rau thơm và hành, thưởng thức cùng người thân và gia đình là khoảnh khắc mà mỗi người con Xứ Lạng xa quê đều nhớ về.

Món bún tươi là món ẩm thực tạo nên nét đặc trưng của vùng miền núi Xứ Lạng nói chung và của người Tày huyện Văn Quan nói riêng. Món ăn là một trong những sản phẩm du lịch ẩm thực tạo nên những ấn tượng thú vị, thu hút du khách đến với Văn Quan, Lạng Sơn.

Trung tâm Thông tin Xúc tiến Du lịch