Tràng Định là huyện giàu tiềm năng du lịch với nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử cùng đó là phong tục tập quán sinh hoạt độc đáo của người bản địa. Tuy nhiên, hiện nay, du lịch huyện vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng sẵn có, nhiều tiềm năng vẫn đang chờ được “đánh thức”.

Toàn cảnh cánh đồng Thất Khê huyện Tràng Định ( Ảnh Bùi Thuận )

Tràng Định là huyện vùng cao biên giới nằm ở phía Bắc của tỉnh, cách thành phố Lạng Sơn 67 km theo quốc lộ 4A. Huyện có 4 xã giáp biên với đường biên giới dài trên 51 km, có 2 cửa khẩu phụ là Bình Nghi và Nà Nưa, rất thuận lợi cho phát triển du lịch tham quan, mua sắm. Ngoài ra, huyện cũng có lợi thế rất lớn để phát triển du lịch sinh thái với các điểm du lịch như: hang Bản Bó; hang Cốc Mười - Khu Pác Lùng Ký Làng (xã Tri Phương); đỉnh Khau Hương (xã Đề Thám); cổng trời thôn Lũng Phầy (xã Chí Minh)…

Bên cạnh đó, Tràng Định hiện có 33 điểm, khu di tích, trong đó có 19 di tích lịch sử, 3 di tích danh lam thắng cảnh, 3 di tích khảo cổ và 8 di tích kiến trúc nghệ thuật. Nổi bật, huyện có 3 điểm, khu di tích được xếp hạng cấp quốc gia và 7 di tích xếp hạng cấp tỉnh. Đáng chú ý, đầu năm 2020, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định công nhận 6 xã: Chí Minh, Chi Lăng, Tri Phương, Đề Thám, Hùng Sơn, Đội Cấn của huyện là xã An toàn khu thời kỳ kháng chiến chống Pháp, đây là điều kiện rất thuận lợi để huyện phát triển loại hình du lịch về nguồn.

Không chỉ có lợi thế về cảnh quan tự nhiên và giá trị lịch sử, Tràng Định còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa nổi bật của các dân tộc anh em: Kinh, Tày, Nùng, Dao… với nhiều di sản văn hoá đặc sắc như: hát then, sli, lượn, páo dung, múa sư tử mèo; các làng nghề truyền thống: đan lát, làm hương; làm bánh, làm chổi rơm… Đặc biệt, đến với Tràng Định vào mùa xuân, du khách còn được tham dự 21 lễ hội truyền thống độc đáo, đặc sắc với kho tàng văn hóa ẩm thực đa dạng, đậm đà bản sắc dân tộc như: vịt quay mác mật, khau nhục, thạch đen, pẻng khua, khẩu sli, bánh khảo… Đây chính là nguồn tài nguyên văn hoá phong phú, giàu tiềm năng phát triển du lịch của huyện.

Tài nguyên du lịch phong phú là vậy nhưng du lịch Tràng Định nhìn chung mới ở bước phát triển manh mún, tự phát. Cơ sở dịch vụ hiện tại rất ít, trên địa bàn huyện mới có 1 khách sạn, 6 nhà nghỉ và trên 10 nhà hàng, lượng khách đến Tràng Định còn khiêm tốn, chủ yếu là đến các lễ hội và tham quan một số di tích tâm linh trên địa bàn. Nhiều tài nguyên du lịch khác của huyện chưa được khai thác để trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn.

Nhận thức rõ những hạn chế nêu trên, Ban Chỉ đạo phát triển du lịch huyện đã xây dựng các văn bản triển khai thực hiện Đề án phát triển du lịch huyện Tràng Định giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2025, tầm nhìn đến 2030.

Cụ thể, huyện sẽ phát triển du lịch theo hướng bền vững, đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị bản sắc văn hóa; tập trung tôn tạo một số di tích lịch sử trên địa bàn. Đồng thời, chú trọng đầu tư các khu, điểm, lĩnh vực du lịch có lợi thế, xây dựng chính sách ưu đãi, khuyến khích thu hút đầu tư cho từng khu, điểm du lịch; quan tâm phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phục vụ phát triển các dịch vụ, du lịch trước mắt và lâu dài. Ngoài ra, cần tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng tại các cửa khẩu để phục vụ công tác xuất nhập cảnh, tạo điều kiện phát triển du lịch biên giới.

Song song với đó, huyện cần nâng cao chất lượng và đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, phát triển các sản phẩm du lịch đặc sắc của địa phương như: du lịch văn hóa cộng đồng người Mông (xã Cao Minh), Dao đỏ (xã Vĩnh Tiến); du lịch tham quan, khám phá tìm hiểu tại các hệ thống nhà cổ của huyện; du lịch về nguồn; du lịch sinh thái… Trước mắt, UBND huyện cần khai thác phát triển khu du lịch sinh thái tại thôn Bản Bó, xã Tri Phương, đồng thời tiếp tục đa dạng hóa các dịch vụ lưu trú, các tour, tuyến, loại hình du lịch; đặc biệt, tăng cường khả năng hội nhập của du lịch Tràng Định với các khu vực trong tỉnh, trong nước và với thị trường khách Trung Quốc…

Trên cơ sở các nội dung trên, trong thời gian tới, huyện Tràng Định cần tiếp tục phối hợp với các đơn vị chức năng của tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền quảng bá về du lịch, hình ảnh quê hương và con người Tràng Định; kết hợp chặt chẽ công tác truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và người dân, xem du lịch là một trong những ngành kinh tế trọng điểm của huyện. Đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu về giá trị văn hóa và các sản phẩm du lịch đặc trưng của huyện bằng nhiều hình thức, trong đó chú trọng việc kết nối với các cơ quan Báo, Đài để có nhiều bài viết, phóng sự giới thiệu hình ảnh địa phương (các điểm du lịch cộng đồng, món ăn ngon, sản phẩm đặc trưng, nét đẹp văn hóa truyền thống, con người…). Đồng thời, xây dựng và phát triển du lịch đặc thù của huyện, khai thác có hiệu quả điều kiện tự nhiên, về lịch sử và văn hóa của huyện, tập trung phát triển loại hình du lịch có tính liên kết cộng đồng như du lịch văn hóa - lễ hội - tâm linh, du lịch sinh thái - nghỉ dưỡng, du lịch nông nghiệp kết hợp trải nghiệm, du lịch về nguồn. Đặc biệt, quan tâm phát triển du lịch sinh thái gắn với chuỗi giá trị sản phẩm từ các sản phẩm Ocop, đưa hình các sản phẩm Ocop trở thành sản phẩm du lịch đặc thù, góp phần tạo dựng hình ảnh địa phương.